SŁOWENIA - Maribor

Maribor to drugie co do wielkości miasto Słowenii. Przez wieki rywalizował z Ptujem, ale w XIX wieku otrzymał bezpośrednie połączenie kolejowe z Wiedniem, co stało się początkiem przekształcenia średniowiecznego miasta w nowoczesną metropolię i uzyskał przewagę nad Ptujem. Podczas II wojny światowej miasto zostało bardzo zniszczone, ale dziś jest prężnie rozwijającym się ośrodkiem, który pod wieloma względami goni stolicę.

Zwiedzanie miasta rozpoczęłam od okazałej bazyliki św. Marii Matki Litościwej. 

   

Bazylika św. Marii, Matki Litościwej w Mariborze (slov. Bazilika Sv. Marije Matere Usmiljenja) to kościół należący do zakonu franciszkanów. Wybudowany został w latach 1892-1900, w miejscu starego kościoła. Zaprojektował go  wiedeński architekt Rihard Jordan. Większość malowideł w kościele, stworzył węgierski artysta Ferenz Pruszinskay, zaś drogę krzyżową namalował Miloš Hohnjec z Celje. 

Niedaleko Bazyliki jest bardzo oryginalny pomnik NOB. Swym kształtem może przypominać piłkę. Mieszkańcy Mariboru natomiast wołają na niego… Kojak (Kodžak).  Monument ten upamiętnia prawie 700 ofiar zamordowanych przez wojska niemieckie w trakcie walk wyzwoleńczych w trakcie II wojny światowej.

Na Placu Swobody (Trg Svobode) znajduje się ciekawy budynek Zamku Mariborskiego (Mariborski grad). Zbudowany został na zlecenie cesarza Fryderyka III w latach 1478-1483 w celu umocnienia północno-wschodniej części murów miejskich. Zamek z czasem został zamieniony w bogatą rezydencję feudalną.

Zamek, składający się z kilku części zbudowanych w różnych stylach. 

Głównym pomieszczeniem zamku jest Viteška Dvorana (sala festiwalowa), ze znajdującymi się w niej malowidłami na suficie, przedstawiającymi bitwę pomiędzy chrześcijańskimi i tureckimi żołnierzami. W 1874 koncert zagrał Ferenc Liszt.

Potem udałam się na Plac Slomšeka. Anton Martin Slomšek (1800–1862) był słoweńskim biskupem i politykiem, który został beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1999 roku. Był on pierwszym Słoweńcem który dostąpił tego zaszczytu. 

Przy placu Slomšeka znajduje się wiele okazałych budynków. Jednym z nich jest Katedra św. Jana Chrzciciela (Stolnica sv. Janeza Krsnika). Jest to najważniejsza świątynia Mariboru. Została wybudowana w stylu romańskim w XII wieku. Pod koniec XIV wieku wzniesiono nowe gotyckie prezbiterium. WXVII wieku katedrę poddano "barokaizacji" i wtedy pojawiły się kaplice boczne, św. Franciszka Ksawerego i Krzyża Świętego. 57- metrowa dzwonnica kościoła stanowi jeden z symboli Mariboru. Powstała ona na początku XVII wieku i liczyła 76 metrów. Wiek później została obniżona do obecnych rozmiarów.

W 1996 roku w katedrze zostały złożone prochy Antona Martina Slomšeka, słoweńskiego biskupa i polityka, który był beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1999 roku.

 

Wokół placu stoją też takie budynki jak Biblioteka Uniwersytecka, Słoweński Teatr Narodowy,  Galeria Sztuki Współczesnej czy okazały  budynek Poczty.

Następnie poszłam na Główny Plac (Glavni trg). Jest to najważniejszy plac starej części miasta otoczony zabytkowymi kamienicami tworzącymi piękne, różnorodne pierzeje. 

Ratusz (Rotovž) powstał na początku XVI wieku. Pierwotnie późnogotycki, w latach 1563-65 został przebudowany w stylu renesansowym. Z tego okresu pochodzi również zdobiony płaskorzeźbą balkon (loggia), na którym znajduje się wizerunek herbu miasta w otoczeniu dwóch lwów i wyryto na nim rok 1565. Elewację wzbogacono pilastrami.

Przy Placu Gównym zlokalizowana jest także jedna z największych w Europie Środkowej kolumna maryjna (Kužno Znamenje). 

W XVII wieku Maribor nawiedziła zaraza, która spowodowała śmierć 1/3 jego mieszkańców. Miejscowa ludność, chcąc zapobiec dalszym atakom zarazy, postanowiła, jako wotum dziękczynne, wybudować pomnik ukazujący Matkę Boską. Obecna wersja pomnika pochodzi z nieco późniejszych czasów i ukazuje Maryję w otoczeniu świętych.

Stara żydowska dzielnica zajmuje niewielki fragment centrum miasta i rozciąga się nad rzeką Drawą. 

Znajduje się tam przede wszystkim Synagoga.  To XV-wieczny budynek, który początkowo był siedzibą naczelnego rabinatu Styrii. Po wypędzeniu Żydów z Mariboru w 1501 roku stał się świątynią rzymskokatolicką. Obecnie pełni funkcję kulturalną.

Na koniec pobytu w Mariborze miałam przyjemność pływania na tratwie 

i podziwiać od strony rzeki miasto.

Opuszczając tratwę natknęłam się na słynną Starą winorośl (stara trta), czyli najstarszą winorośl na świecie. 

Dzięki swojemu wiekowi została wpisana do Księgi rekordów Guinnessa jako najstarsza winorośl na świecie. Dowodem potwierdzającym wiek winorośli są dwa obrazy z 1657 i 1681 roku, przedstawiające budynek wraz z tą winoroślą. Obecnie znajdują się one w Styryjskim Archiwum Regionalnym w Grazu i Regionalnym Muzeum w Mariborze. W roku 1972 prof. dr Rihard Erker, dendrolog z uniwersytetu w Lublanie, przeprowadził badania stwierdzające wiek na przynajmniej 350 lat, a nawet 400 lat.

Winorośl wciąż owocuje, a z jej winogron wytwarzane jest wino. Niestety nie można go spróbować, gdyż co roku powstaje go tylko niewielka ilość (około 100 butelek), która rozlewana jest do specjalnie zaprojektowanych butelek, a następnie dawane jako cenny prezent różnym, wybitnym postaciom. Co ważne, najstarsza winorośl ma mnóstwo swoich „dzieci” na całym świecie. Bowiem powstałe z niej sadzonki są przekazywane miastom/krajom partnerskim, z jakimi współpracuje Maribor.

 Bazylika św. Marii Matki Litościwej /Bazilika Sv. Marije Matere Usmiljenja -

- Pomnik NOB /Spomenik NOB - Zamek /Mariborski grad -

- Katedra św. Jana Chrzciciela /Stolnica sv. Janeza Krsnika -

- Maribor Town Hall /Ratusz - Kolumna Zarazy /Kužno znamenje -

- Dzielnica Żydowska z Synagogą /Jewish Square - Stara winorośl /Hiša Stare trte