TAJLANDIA - Bang Pa-In (letni pałac królewski)

Na początku XVII wieku ówczesny król Ayutthayi, król Ekathotsarot, żeglował wielką rzeką Chao Praya i kiedy jego statek napotkał trudności, król szukał schronienia na wyspie zwanej Bang Pa-In. Przy okazji poznał miejscową kobietę, z którą później miał dziecko. Dziecko to dorosło i zostało następcą swojego ojca jako król Prasat Thong i na cześć swojego miejsca urodzenia Prasat Thong postanowił zbudować na wyspie klasztor i Pałac Letni.
W XVIII wieku budowla, jak wiele innych, uległa zniszczeniu podczas najazdu Birmańczyków. Swój obecny kształt Bang Pa-In zawdzięcza przede wszystkim Ramie IV oraz jego następcom, którzy od pierwszej połowy XIX wieku dbali o renowację tego szczególnego miejsca dla historii tajlandzkiej rodziny królewskiej. 


Będąc w kompleksie pałacowym nie można przeoczyć Pawilonu Phra Thinang Warophat Phiman (co oznacza  Doskonała i lśniąca niebiańska siedziba) wzorowanego na klasycystycznej architekturze europejskiej. Podobno inspiracją do zaprojektowania go stał się dla architekta Pałac na Wodzie w Łazienkach Królewskich w Warszawie,


a także zerknąć na kolorową wieżę Ho Withun Thasana (punkt widokowy mędrców), czyli obserwatorium astronomiczne.


Dzisiejszy letni pałac królewski to zespół budowli w różnych, zaskakująco kontrastujących ze sobą stylach architektonicznych. Są tam zarówno budynki wybudowane w stylu europejskim, jak i te zdecydowanie przypominające budynki w Chinach. Vihat-Chamrun został zbudowany  został w darze dla króla przez Chińską Izbę Handlową w 1889 roku.


Pośrodku jeziora stoi wzniesiony w 1876 roku pawilon Phra Thinang Aisawan Thipha-At. Przypomina on świątynię, ma cztery portyki i spadziste dachy oraz usytuowaną na przecięciu ich szczytów wieżyczkę. Pawilon zaprojektowany został jako miejsce spotkań z osłoną przed słońcem i deszczem. Posąg z brązu stojący pośrodku przedstawia króla Chulalongkorna. Boska Siedziba Wolności Osobistej jest jedynym budynkiem, na tym terenie wybudowanym w tajskim stylu. 




Uwagę przykuwa również piękny ogród.





W ramach ciekawostki dodam, że Poczta Polska i Poczta Tajlandii uroczyście wprowadziły 3 grudnia 2022 roku znaczki wspólnej emisji „50. rocznica nawiązania polsko-tajlandzkich stosunków dyplomatycznych”. Wydane znaczki przedstawiają pałace na wodzie w Polsce i w Tajlandii, które są charakterystycznymi obiektami architektonicznymi należącymi historycznie w przypadku Polski i obecnie w Tajlandii do rodzin królewskich. 


Na jednym ze znaczków umieszczono reprodukcję akwareli, która przedstawia warszawski Pałac na Wodzie w Łazienkach Królewskich, zaś na drugim widnieje akwarela tajskiego artysty malarza, który zilustrował  właśnie Pawilon Aisawanthipphaya-At w Królewskim Zespole Pałacowym Bang Pa-In.


Na koniec chciałabym jeszcze wspomnieć, że z Letnim Pałacem Królewskim niestety wiąże się smutna historia. W 1881 roku, kiedy królowa Sunanda Kumariratana i jej córka, księżniczka Karnabhorn Bejraratana, płynęły do ​​pałacu, ich królewska łódź wywróciła się. Królowa, która była w ciąży i jej 12-miesięczna córka znalazły się w wodzie. Niestety nikt nie rzucił się z pomocą, gdyż zgodnie z ówczesnym tajskim prawem za dotknięcie członka rodziny królewskiej groziła kara śmierci.
Usłyszawszy tę wiadomość, pogrążony w smutku król Chulalongkorn był rozczarowany, że w takiej sytuacji wszyscy podporządkowali się prawu. Uwięził głównego nadzorcę, a prawo zostało natychmiast uchylone. Rok po tym zdarzeniu zrozpaczony król Chulalongkorn wzniósł marmurowy obelisk w  Bang Pa-In. Miał on upamiętniać jego żonę, córkę i nienarodzone dziecko.

Tajlandia - Ayutthaya

Phra Nakhon Si Ayutthaya zwana po prostu Ayutthaya, od 1350 do 1767 roku była zaraz po mieście Sukhothai drugą stolicą Syjamu, czyli stolicą ówczesnej Tajlandii.
Miasto założył król Rama Thiboldi I (U-Thong) w połowie XIV wieku na zgliszczach wcześniejszej metropolii Lop Buri. Została ona zniszczona i spalona po tym, gdy epidemia dżumy wybiła prawie wszystkich jej mieszkańców.
Przez ponad 400 lat Ayutthaya była jednym z wiodących ośrodków miejskich na świecie i centrum handlu, ważnym ogniwem łączącym kraje Europy z Azją. Znajdowały się tu setki pozłacanych świątyń, których blask widoczny był z odległości wielu kilometrów. Czasy świetności zakończyły się w 1767 roku, gdy miasto zostało zaatakowane i prawie doszczętnie spalone przez Birmańczyków.

Na terenie dawnego miasta, w 1982 roku powstał Park historyczny Ayutthaya. W 1991 roku został on wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Na terenie otoczonego trzema rzekami parku, znajduje się wiele ruin znajdujących się tam niegdyś świątyń.

Podczas krótkiego pobytu w Ayutthaya zobaczyłam dwie najbardziej znane świątynie:
- Wat Yai Chai Mongkhon z leżącym Buddą
- Wat Phara Mahathat z głową Buddy w drzewie.

Wat Yai Chai Mongkhon to kompleks świątynny, który został wybudowany w 1357 roku na polecenie pierwszego władcy Królestwa Ayutthaya króla Ramathibodi I. Klasztor był siedzibą mnichów buddyjskich przybywających z klasztoru Phra Wanaratanathen na Cejlonie (obecnie na terytorium Sri Lanki), po studiach u jednego z najwybitniejszych mędrców tamtych czasów. Grupa ta została nazwana Pa Kaew i dlatego klasztor pierwotnie nazywano Wat Pa Kaew. Szybko jednak świątynia stała się krajowym centrum edukacji, gdzie uczyły się królewskie dzieci. Mottem świątyni była maksyma: Ci, którzy idą przez życie z czystym umysłem osiągną doskonałość i pozostaną w chwale. Inni, których umysł jest niestabilny, będą w bólu kroczyć ścieżką smutku i nigdy nie osiągną pełni mądrości.

W roku 1592 miał miejsce atak wojsk birmańskich na królestwo Ayutthaya. Król Naresuan odparł inwazję. Przypuszcza się, że aby uczcić zwycięstwo rozkazał rozbudować sanktuarium. Prawdopodobnie właśnie wtedy główna chedi (budowla przypominająca kształtem dzwon, zwieńczona iglicą, służąca do przechowywania relikwii lub prochów zmarłych) uzyskała formę zachowaną do czasów współczesnych.


Budując chedi o wysokości 62 metrów zużyto prawdopodobnie 28 tysięcy ton cegły. Do jej powstania dopisano jedną z najciekawszych legend z okresu licznych wojen toczonych z Birmą. Miała być ona zbudowana na pamiątkę zwycięskiego pojedynku na słoniach, jaki stoczył król Naresuan z birmańskim władcą. Bitwa  rzeczywiście odbyła się, ale jak wyliczyli historycy zdarzenie miało miejsce 18 stycznia 1593 roku. Tym samym chedi nie mogła być symbolem tego zwycięstwa, chociaż na pewno związana była z królem Naresuanem. Pewne jest jednak, że właśnie dzień 18 stycznia na pamiątkę słynnego pojedynku, jest świętem Narodowych Sił Zbrojnych Tajlandii.

Dziś do chedi można wejść po dość stromych schodach, a w głównej jej części przechowywany jest pozłacany posążek Buddy.



Zwiedzając kompleks warto też wspomnieć o dwóch dużych posągach siedzącego Buddy.


Dookoła kompleksu ustawiono również mnóstwo siedzących w tej samej pozycji posągów Buddy.


W pobliżu bramy wyjściowej, w północno-wschodniej części terenu można ujrzeć duży historyczny posąg Leżącego Buddy, który jest skierowany w stronę wschodzącego słońca. Posąg ma 15 metrów długości i jest owinięty złotożółtym materiałem.

 



Wat Phara Mahathat położona jest w samym sercu Ayutthaya i uważana była za najważniejszą świątynię w królestwie i siedzibą najwyższego patriarchy. Klasztor został zbudowany w 1374 roku. W 1767 roku został również spalony podczas rabunku przez Birmańczyków. Zrujnowana obecnie świątynia została wzniesiona w charakterystycznym dla ówczesnych czasów stylu khmerskim i służyła za schronienie dla skrzyni zwierającej cenne relikwie Buddy, którą dziś można zobaczyć na ekspozycji w pobliskim Muzeum Chao Sam Phraya.

Na terenie kompleksu znajduje się znana głowa posągu Buddy, która wrosła w korzenie drzewa figowego Bodhi (nazywanym również drzewem oświecenia). Podczas zniszczeń dokonanych przez Birmańczyków, wiele posągów Buddy straciło głowy. Ta wylądowała w pobliżu drzewa i przez kolejne 200 lat została opleciona jego korzeniami. Nie do końca wiadomo, w jaki sposób głowa Buddy znalazła się w tak niezwykłym miejscu, ale przypuszcza się, że ma to związek z ogromnymi powodziami, które spowodowały poważne zniszczenia oraz gwałtowny wzrost roślinności. Inna teoria mówi, że jeden ze złodziei ukrył w korzeniach drzewa głowę, aby pewnego dnia wrócić po nią oraz inne skarby, ale  nie zrobił tego... 
Głowa stała się nie tylko symbolem Ayutthaya, ale także Tajlandii oraz ma przypominać o nieśmiertelności Buddy. 
Zdjęcia trzeba robić siadając na specjalnie postawionej w tym celu ławeczce. Na fotografii nasza głowa bowiem nie powinna być wyżej niż głowa Buddy. Zasady tej pilnuje oddelegowany pracownik obiektu.


Na terenie kompleksu znajdują się tu też inne świątynie, ciekawe zakamarki czy bezgłowe monumenty ukazujące czasy epoki khmerskiej.





Wat Yai Chai Mongkhon - Wat Maha That (Laying Buddha)

SŁOWENIA - Maribor



Maribor to drugie co do wielkości miasto Słowenii. Przez wieki rywalizował z Ptujem, ale w XIX wieku otrzymał bezpośrednie połączenie kolejowe z Wiedniem, co stało się początkiem przekształcenia średniowiecznego miasta w nowoczesną metropolię i uzyskał przewagę nad Ptujem. Podczas II wojny światowej miasto zostało bardzo zniszczone, ale dziś jest prężnie rozwijającym się ośrodkiem, który pod wieloma względami goni stolicę.

Zwiedzanie miasta rozpoczęłam od okazałej bazyliki św. Marii Matki Litościwej. 

   

Bazylika św. Marii, Matki Litościwej w Mariborze (slov. Bazilika Sv. Marije Matere Usmiljenja) to kościół należący do zakonu franciszkanów. Wybudowany został w latach 1892-1900, w miejscu starego kościoła. Zaprojektował go  wiedeński architekt Rihard Jordan. Większość malowideł w kościele, stworzył węgierski artysta Ferenz Pruszinskay, zaś drogę krzyżową namalował Miloš Hohnjec z Celje. 

Niedaleko Bazyliki jest bardzo oryginalny pomnik NOB. Swym kształtem może przypominać piłkę. Mieszkańcy Mariboru natomiast wołają na niego… Kojak (Kodžak).  Monument ten upamiętnia prawie 700 ofiar zamordowanych przez wojska niemieckie w trakcie walk wyzwoleńczych w trakcie II wojny światowej.





Na Placu Swobody (Trg Svobode) znajduje się ciekawy budynek Zamku Mariborskiego (Mariborski grad). Zbudowany został na zlecenie cesarza Fryderyka III w latach 1478-1483 w celu umocnienia północno-wschodniej części murów miejskich. Zamek z czasem został zamieniony w bogatą rezydencję feudalną.


Zamek, składający się z kilku części zbudowanych w różnych stylach. 


Głównym pomieszczeniem zamku jest Viteška Dvorana (sala festiwalowa), ze znajdującymi się w niej malowidłami na suficie, przedstawiającymi bitwę pomiędzy chrześcijańskimi i tureckimi żołnierzami. W 1874 koncert zagrał Ferenc Liszt.



Potem udałam się na Plac Slomšeka. Anton Martin Slomšek (1800–1862) był słoweńskim biskupem i politykiem, który został beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1999 roku. Był on pierwszym Słoweńcem który dostąpił tego zaszczytu. 




Przy placu Slomšeka znajduje się wiele okazałych budynków. Jednym z nich jest Katedra św. Jana Chrzciciela (Stolnica sv. Janeza Krsnika). Jest to najważniejsza świątynia Mariboru. Została wybudowana w stylu romańskim w XII wieku. Pod koniec XIV wieku wzniesiono nowe gotyckie prezbiterium. WXVII wieku katedrę poddano "barokaizacji" i wtedy pojawiły się kaplice boczne, św. Franciszka Ksawerego i Krzyża Świętego. 57- metrowa dzwonnica kościoła stanowi jeden z symboli Mariboru. Powstała ona na początku XVII wieku i liczyła 76 metrów. Wiek później została obniżona do obecnych rozmiarów.

W 1996 roku w katedrze zostały złożone prochy Antona Martina Slomšeka, słoweńskiego biskupa i polityka, który był beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1999 roku.


 
Wokół placu stoją też takie budynki jak Biblioteka Uniwersytecka, Słoweński Teatr Narodowy,  Galeria Sztuki Współczesnej czy okazały  budynek Poczty.


Następnie poszłam na Główny Plac (Glavni trg). Jest to najważniejszy plac starej części miasta otoczony zabytkowymi kamienicami tworzącymi piękne, różnorodne pierzeje. 




Ratusz (Rotovž) powstał na początku XVI wieku. Pierwotnie późnogotycki, w latach 1563-65 został przebudowany w stylu renesansowym. Z tego okresu pochodzi również zdobiony płaskorzeźbą balkon (loggia), na którym znajduje się wizerunek herbu miasta w otoczeniu dwóch lwów i wyryto na nim rok 1565. Elewację wzbogacono pilastrami.


Przy Placu Gównym zlokalizowana jest także jedna z największych w Europie Środkowej kolumna maryjna (Kužno Znamenje). 


W XVII wieku Maribor nawiedziła zaraza, która spowodowała śmierć 1/3 jego mieszkańców. Miejscowa ludność, chcąc zapobiec dalszym atakom zarazy, postanowiła, jako wotum dziękczynne, wybudować pomnik ukazujący Matkę Boską. Obecna wersja pomnika pochodzi z nieco późniejszych czasów i ukazuje Maryję w otoczeniu świętych.


Stara żydowska dzielnica zajmuje niewielki fragment centrum miasta i rozciąga się nad rzeką Drawą. 


Znajduje się tam przede wszystkim Synagoga.  To XV-wieczny budynek, który początkowo był siedzibą naczelnego rabinatu Styrii. Po wypędzeniu Żydów z Mariboru w 1501 roku stał się świątynią rzymskokatolicką. Obecnie pełni funkcję kulturalną.




Na koniec pobytu w Mariborze miałam przyjemność pływania na tratwie 


i podziwiać od strony rzeki miasto.

Opuszczając tratwę natknęłam się na słynną Starą winorośl (stara trta), czyli najstarszą winorośl na świecie. 


Dzięki swojemu wiekowi została wpisana do Księgi rekordów Guinnessa jako najstarsza winorośl na świecie. Dowodem potwierdzającym wiek winorośli są dwa obrazy z 1657 i 1681 roku, przedstawiające budynek wraz z tą winoroślą. Obecnie znajdują się one w Styryjskim Archiwum Regionalnym w Grazu i Regionalnym Muzeum w Mariborze. W roku 1972 prof. dr Rihard Erker, dendrolog z uniwersytetu w Lublanie, przeprowadził badania stwierdzające wiek na przynajmniej 350 lat, a nawet 400 lat.
Winorośl wciąż owocuje, a z jej winogron wytwarzane jest wino. Niestety nie można go spróbować, gdyż co roku powstaje go tylko niewielka ilość (około 100 butelek), która rozlewana jest do specjalnie zaprojektowanych butelek, a następnie dawane jako cenny prezent różnym, wybitnym postaciom. Co ważne, najstarsza winorośl ma mnóstwo swoich „dzieci” na całym świecie. Bowiem powstałe z niej sadzonki są przekazywane miastom/krajom partnerskim, z jakimi współpracuje Maribor.




 Bazylika św. Marii Matki Litościwej /Bazilika Sv. Marije Matere Usmiljenja -
- Pomnik NOB /Spomenik NOB - Zamek /Mariborski grad -
- Katedra św. Jana Chrzciciela /Stolnica sv. Janeza Krsnika -
- Maribor Town Hall /Ratusz - Kolumna Zarazy /Kužno znamenje -
- Dzielnica Żydowska z Synagogą /Jewish Square - Stara winorośl /Hiša Stare trte

Karnawał w Wenecji




Termin Karnawał w Wenecji pojawia się  już w 1094 roku. Początki karnawału w Wenecji sięgają XI wieku, kiedy to po raz pierwszy odnotowano w miejskich kronikach informacje o publicznych zabawach w dniach poprzedzających Wielki Post. W 1296 roku Senat ogłosił karnawał oficjalnym świętem przed Środą Popielcową. Sama nazwa pochodzi od łacińskich słów carne vale, czyli żegnaj mięso, co zapowiada nadchodzący post.

Historia masek weneckich sięga XIII wieku, kiedy Wenecjanie od 26 grudnia chodzili w nich po mieście ukrywając swoją tożsamość, oddając się dzikim swawolom, hazardowi czy nawet morderstwom. Pierwotnie maski były ścięte do połowy bez zbędnych zdobień. Symbolem takiej prostej maski jest wizerunek Amadeusza. 





W późniejszych latach były one formowane z tzw. papier mache, zdobione futrem, tkaniną, klejnotami lub piórami. Po latach powolnego podupadania, gdy Mussolini zakazał noszenia masek, zwyczaj ten zniknął. Odrodził się w 1979 roku. Prawdziwe maski weneckie wykonywane są ręcznie z porcelany, masy perłowej, gipsu lub skóry. Następnie są kolorowane i ozdabiane piórami, koralikami czy też koronkami…  

 



Jest ich kilka rodzajów: jedne zakrywają całą twarz i  nazywane są bauta. Inne zakrywają tylko oczy – columbina. Jest też maska przypominająca ptaszysko z wielkim dziobem, nazywana Doktor Dżuma lub medico della peste. Była ona noszona w czasach zarazy przez lekarzy i miała uchronić ich przed zakażeniem i zapachem zwłok poprzez zioła, tkwiące w dolnej części dzioba. Typowo kobiecymi maskami są volto, co po włosku oznacza twarz lub larva, co w łacinie oznacza ducha, i rzeczywiście osoba ją nosząca przypomina zjawę nie z tego świata.

Jeśli chcesz zrobić własną maskę karnawałową, to możesz zapisać się na warsztaty:  https://www.camacana.com/it/

Podziwianie pięknych strojów jest główną atrakcją karnawału. Najpopularniejszymi strojami noszonymi podczas tego wydarzenia są tradycyjne XVIII-wieczne weneckie damy i panowie.



 

 

  

 

  





Karnawał w Wenecji rozpoczyna się dwa weekendy przed Środą Popielcową. W tym roku inauguracja odbyła się w weekend 04-05 lutego. Przywrócono wszystkie atrakcje sprzed pandemii. 

Szczegóły programu podawane są na stronie 

https://www.carnevale.venezia.it/

https://www.visit-venice-italy.com/carnival-venice-italy-programme.html

https://www.carnivaland.net/venice-carnival/


Jeśli chcesz zobaczyć karnawał w innym miejscu niż Wenecja, to polecam stronę https://www.carnivaland.net/ na której wymieniono wiele imprez z całego świata.