TAJLANDIA - Bangkok


Dzisiejsza stolica Tajlandii do 1764 roku była niewielką wioską zwaną Bang Makok (Wieś Drzewek Oliwnych). Po zniszczeniu przez wojska birmańskie dawnej stolicy Syjamu (obecnej Tajlandii) Ayutthaji, zbudowano tu obóz warowny. Podczas swojej koronacji w 1782 roku Rama I nadał swej stolicy nazwę składającą się z 43 sylab. Przez następne lata dodano do tej nazwy jeszcze 21 sylab. Nazwa ta obecnie znajduje się w Księdze Rekordów Guinnessa jako najdłuższa nazwa geograficzna na świecie. Pełna nazwa Bangkoku w języku tajskim brzmi: กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยามหาดิลก ภพนพรัตน์ ราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์ มหาสถาน อมรพิมาน อวตารสถิต สักกะทัตติยะ วิษณุกรรมประสิทธิ์, Miasto aniołów, wielkie miasto [i] rezydencja świętego klejnotu Indry [Szmaragdowego Buddy], niezdobyte miasto Boga, wielka stolica świata, ozdobiona dziewięcioma bezcennymi kamieniami szlachetnymi, pełne ogromnych pałaców królewskich, równającym niebiańskiemu domowi odrodzonego Boga; miasto, podarowane przez Indrę i zbudowane przez Wiszwakarmana.


Zwiedzanie Bangkoku rozpoczęłyśmy na 84. piętrze hotelu Baiyoke Sky, 

 

skąd roztacza się panoramiczny obraz miasta.

  

Na górze mogłyśmy obejrzeć, oprócz pięknych widoków, galerię zdjęć zwycięzców, którzy co roku najszybciej wbiegają na najwyższe piętro tego hotelu.


W restauracji zjadłyśmy też kolację degustując tajskie zupy, dania główne, owoce i desery.


Potem udałyśmy się na wieczorny spacer po słynnej ulicy Khao San.

   



W Bangkoku znajduje się ponad 400 świątyń (wat) buddyjskich i hinduistycznych, 55 meczetów i 10 kościołów.
Te najbardziej znane świątynie to:
·  ze Złotym Buddą - Wat Traimit,
·  z Leżącym Buddą - Wat Pho,
·  ze Szmaragdowym Buddą - Wat Phra Kaew.

Podczas pobytu w stolicy zwiedziłyśmy właśnie te trzy świątynie. 
Pierwszą z nich była Świątynia Złotego Buddy, zwana po tajsku Wat Traimit. Znajduje się ona w chińskiej dzielnicy.



Mieści się w niej największy na świecie posąg Buddy wykonany ze złota. Mierzy on 3 metry wysokości i waży 5,5 tony.



Powstanie Złotego Buddy przypisuje się na XIV wiek, czyli na okres panowania królestwa Suktohai. Później posąg prawdopodobnie został przeniesiony do Ayuthaya. W XVIII wieku celem odwrócenia uwagi figura została pokryta gipsem, gdyż podczas wojny Birmańczycy rabowali złoto i klejnoty ze świątyń. W 1762 roku Ayutthaya upadła, Birmańczycy doszczętnie zniszczyli i splądrowali stolicę, jednak posąg Złotego Buddy pozostał nieruszony. Po powstaniu Bangkoku, król Rama I zarządził przywiezienie przeróżnych statuetek Buddy ze zniszczonych świątyń i tak posąg wciąż pokryty gipsem trafił w okolice chińskiej dzielnicy do świątyni Wat Chotanaram. W okresie panowania króla Ramy III Złoty Budda został przeniesiony do Wat Traimit i przez 20 lat posąg był przechowywany pod prostym zadaszeniem.  W 1954 roku wybudowano specjalne pomieszczenie dla wizerunku Buddy, nazywane viharn. Podczas przenoszenia pękły liny, posąg obsunął się i spadł na ziemię krusząc gips i odkrywając Złotego Buddę...

Aktualnie na terenie Wat Traimit stoją nowe budynki świątynne, wybudowane w 2010 roku.


Potem udałyśmy się do Wat Pho, zwaną po polsku Świątynią Leżącego Buddy (czasem nazywaną też Świątynią Odpoczywającego Buddy). Świątynia ta jest starsza niż sama stolica, gdyż istniała jeszcze przed powstaniem Bangkoku. Za panowania króla Ramy I, świątynia została odnowiona i powiększona, a w 1801 roku przemianowana z oryginalnej nazwy Wat Phra Chetuphon na Wat Pho. 
Teren otoczony jest murem posiadającym 16 bram. Znajduje się tu szkoła, zakon buddyjski i główny budynek świątyni. Na terenie całego kompleksu  można znaleźć ponad tysiąc posągów przedstawiających wizerunek Buddy, ale to Leżący Budda przyciąga największą uwagę.  Wykonany został z cegły i cementu, a następnie pozłocony. Uważa się, że jest największym leżącym Buddą w Bangkoku i  trzecim co do wielkości w kraju. Mierzy on 46 metrów długości. Tylko twarz od linii włosów do podbródka ma 5 metrów długości i 2,5 metra szerokości. Spośród wszystkich leżących Buddów ten wyróżnia się również urodą.  Leżący Budda zawsze leży na prawym boku, z lewą ręką wyciągniętą wzdłuż ciała, a prawą pod głową. 

Każda stopa posągu ma 3 metry wysokości i 5 metrów długości, a palce u stóp mają jednakową długość.


Na podeszwach stóp znajdują się ilustracje wykonane z masy perłowej przedstawiające 108 lakszan, czyli pomyślnych znaków, po których można poznać prawdziwego Buddę.
 

Wzdłuż ściany z tyłu posągu znajduje się 108 mis, do których miejscowi i turyści wrzucają po 25 satangów dla zapewnienia sobie pomyślności i szczęścia w życiu. 


Liczba mis odnosi się do 108 właściwych działań i symboli, które pomogły Buddzie osiągnąć perfekcję.

W Phra Viharn Kod znajduje się posąg siedzącego Buddy Wat Pho. Medytujący Budda chroniony jest przez mitologiczne bóstwo Naga pod postacią siedmiogłowej zwiniętej kobry królewskiej.


Przed Phra Viharn Kod można zobaczyć lingam (fallusa) hinduistycznego boga Śiwa. Śiwa wraz z bogami Brahmą oraz Wisznu, tworzy rodzaj trójcy hinduistycznej. Falliczny symbol czczony jest przez kobiety pragnące dziecka. Przyozdabiany jest kolorową tkaniną, kiedy ich życzenia się spełnią.


Na małym wzniesieniu znajdują się figurki mężczyzn w wysokich nakryciach głowy. Są to pustelnicy demonstrujący różne formy masażu leczniczego oraz jogi. Podobno dotknięcie takiej postaci pomaga osobom cierpiącym na różne dolegliwości. Ważne jednak, aby wybrać właściwą figurkę...

     

Najważniejsze miejsce modłów i wyświęceń na terenie świątyni znajduje się w wewnętrznej części kompleksu. W bogatym wnętrzu Phra Ubosot  znajduje się ołtarz, a na nim dziesięć posągów uczniów otaczających figurę siedzącego Buddy nazywanego Phra Buddha Deva Patimakorn. W cokole pod posągiem znajdują się prochy króla Ramy I. Umieścił je tam Rama IV, by wierni modlący się do Buddy mogli jednocześnie oddawać hołd założycielowi Bangkoku i dynastii. 


Krużganki ozdobione są 394 posągami Buddy (Phra Rabiang). Figury w większości siedzącego Buddy zostały przywiezione z północnej części Tajlandii z rozkazu króla Ramy I.


W wschodniej części dziedzińca znajduje się viharn, w którym można zobaczyć 8-metrowy posąg siedzącego Buddy Lokanatha, pochodzący z okresu Ayutthayi (1351-1769).


W następnym viharn znajduje się Phra Budda Palilai.


Na terenie świątyni znajduje się 99 stup, spiczastych konstrukcji służących jako relikwiarze lub grobowce dalszych krewnych króla. 

W czterech rogach zewnętrznego dziedzińca świątyni umieszczone są prangi o nazwie Phra Akkhai Chedi. W rogu północno-wschodnim stoi Stupa Phra Buddha Mangalakaya Bandhana Maha, w południowo-wschodnim Budda Dhamma Chakpavattanapathuka Maha Stupa, w południowo-zachodnim (za kaplicą) znajduje się tzw. Stupa Buddy Vinayapitaka Sujikhara Maha, a Budda Abhidhamma Dharavasi Parikhara Maha Stupa stoi w północno-zachodnim rogu.
Prangi są wyłożone marmurem i mają bożków. 



Cztery stupy Phra Maha Chedi wyróżniają się rozmiarem i  intensywnymi kolorami. 
Najstarsza, wysoka na 16 metrów - Phra Maha Chedi Sri Sanphet Dayan - zbudowana z zielonych glazurowanych płytek stoi pośrodku. Wzniesiona została przez Ramę I pod koniec XVIII wieku, jako grobowiec najświętszego wizerunku Buddy z Ayutthayi - Phra Si Sanphet. 
Rama III zbudował z białych glazurowanych kafelków stupę północną  nazwaną Phra Maha Chedi Dilok Dhammakarak Nithani na prochy Ramy II i południową Phra Maha Chedi Munibat Borikhar - żółtą - na własne. Czwarta stupa, pokryta niebieskimi płytkami, powstała w połowie XIX wieku. Jest to wielka pagoda, którą zbudował król Rama IV i nazwana jest Phra Maha Chedi Song Phra Sri Suriyothai

71 mniejszych stup, każda o wysokości 5 metrów, powstało za panowania króla Ramy III. Są w nich pogrzebane prochy dalszych krewnych króla.



Trzecia odwiedzona przez nas świątynia to Świątynia Szmaragdowego Buddy, czyli Wat Phra Kaew.
W świątyni tej oraz w Pałacu Królewskim odbywają się najważniejsze uroczystości religijne i państwowe, często z udziałem króla i pozostałych członków rodziny królewskiej.
Świątynia Szmaragdowego Buddy to przykład najwybitniejszego osiągnięcia tajskiej sztuki sakralnej i otaczana największą czcią świątynia buddyjska w kraju. Pierwotnie świątynia królewska została wzniesiona w latach 1782-1785. Otwarcie świątyni w 1785 roku symbolizowało narodziny nowej stolicy i odrodzenie kraju po najeździe Birmańczyków w 1769 roku.
Strażnikami wejścia do świątyni są 5-cio metrowe bogato zdobione postacie buddyjskiej mitologii. 
 
 

Phra Sri Rattana Chedi to pozłacane czedi wybudowane w XIX wieku. Czedi powstało w stylu lankijskim (cejlońskim), czyli na planie koła i przypomina dzwon. Pokryte jest małymi złotymi lustrzanymi kafelkami, dzięki czemu jest nieco bardziej błyszczące niż inne chedi, które są tylko złocone. Przechowywane są w niej relikwie Buddy. Według wierzeń Tajów jest to fragment kości mostkowej.

 

Inne postacie tej budowli to stupa, spiczasta konstrukcja, budowana na planie kwadratu oraz prang, budowana w stylu khmerskim, na planie ośmiokąta i przypomina obraną kolbę kukurydzy.

Na prawo od Phra Sri Rattana Chedi znajduje się Phra Mondop ozdobiony intensywnie zielonymi mozaikami. Biblioteka, w której przechowane są najważniejsze buddyjskie manuskrypty została wzniesiona na polecenie Ramy I. Położona jest na podwyższonej platformie, aby uchronić drogocenne zbiory przed wilgocią i powodzią. Strzegą ją cztery pary demonów stojących u szczytu schodów przed każdym z czterech wejść wiodących do biblioteki. 
Nieco dalej stoi Prasat Phra Thep Bidon, czyli Królewski Panteon, który powstał w 1855 roku za panowania króla Ramy IV. Początkowo właśnie tu miał znajdować się posąg Szmaragdowego Buddy, ale król Rama V zdecydował, że budynek jest zbyt mały, a przez to nieodpowiedni dla oficjalnych ceremonii. Dziś znajdują się w nim naturalnej wielkości figury ostatnich władców Tajlandii. Przed Panteonem stoją posągi Kinnary, bóstwa przedstawianego w Azji na przykład w postaci pół-człowieka, pół-ptaka. 
Budynek na co dzień jest zamknięty. Można wejść do niego tylko kilka razy w roku, m.in. w rocznicę urodzin obecnego króla Ramy X lub podczas rocznicy jego koronacji.


Royal Pantheon wybudowany został w khmerskim stylu z charakterystyczną pagodą na szczycie budynku. 


Po obu bokach Królewskiego Panteonu stoją bliźniacze chedi z pozłacanej miedzi. Zostały one zbudowane przez Ramę I, przy czym chedi na południu poświęcone jest jego ojcu, a chedi na północy poświęcone jego matce. Podstawę dwóch chedi stanowią stiukowe małpy i olbrzymy o różnych kolorach skóry i kostiumach.

 

W 1860 roku król Rama IV wysłał do Kambodży 2000 żołnierzy, korzy mieli za zadanie rozebrać świątynię Angkor Wat i przetransportować ją do Bangkoku. Miało to podkreślić zależność Kambodży od królestwa Siam w okresie rosnących wpływów kolonialnych Francji. Jednak ten rozkaz nie mógł być wypełniony. Król Rama IV rozkazał więc stworzyć model Angkor Wat. Powstał on już po śmierci króla Ramy IV, za czasów panowania króla Ramy V.


Po lewej stronie od Ankor Wat stoi bogato zdobiony Phra Wiharn Yod, który został zbudowany za panowania Ramy III. W kaplicy tej przechowywany jest starożytny, kamienny tron, który należał podobno do króla Ram Kamhaenga, władcy uważanego za twórcę pierwszego tajskiego alfabetu. 

  


Osiem pagód, każda w innym kolorze, wybudowane zostały w okresie panowania króla Ramy I. Symbolizują one osiem cnót ścieżki buddyzmu: 1. słuszne rozumienie Czterech Szlachetnych Prawd, 2. prawidłowe myślenie, 3. słuszne słowo, 4. słuszny czyn, 5. słuszne zarobkowanie, 6. słuszne dążenie, 7. słuszne skupienie i 8. słuszna medytacja.


Teren świątynny otacza mur o długości około 360 metrów. Wewnętrzne ściany zdobią malowidła ścienne ze scenami z eposu narodowego Tajów Ramakien. Jest to zaadaptowana wersja prastarego hinduskiego eposu Ramajana o walce dobra ze złem. Ramakien powstał w okresie panowania króla Ramy I. Całość liczy 178 scen, podpisanych i ponumerowanych po tajsku.


W końcu trafiłyśmy do świątyni, gdzie znajduje się najcenniejszy posąg Buddy. Ma tylko 75 centymetrów wysokości, a uważa się go za najważniejsze odwzorowanie oświeconego Buddy w całej Tajlandii. Ten niewielki posążek Buddy wykonany jest z zielonego jadeitu. Ma niezwykłą moc i historię, która do dziś przeplata się z intrygującą legendą. Jak głosi jedna z najstarszych, Szmaragdowy Budda został wykonany w Indiach około 43 roku p.n.e. W obawie przed skutkami wojny domowej posażek został ukryty na Cejlonie, gdzie przebywał około 300 lat. W 457 roku birmański król Anuruth zwrócił się do cejlońskich władców o przekazanie manuskryptów i posągu Buddy, celem przeniesienia ideologii buddyzmu na tamtejszy grunt. Jego prośba została spełniona, ale statek płynący do Birmy na skutek sztormu pomylił drogę i wylądował na brzegu Kambodży. Tak Szmaragdowy Budda trafił do słynnej świątyni Angkor Wat. Gdy w 1432 roku Syjam podbił Kambodżę, posąg został przewieziony do Ayutthaya, skąd trafił do Kamphaeng Phet, potem do Laosu i wreszcie do Chiang Rai. W tym czasie Chiang Rai, leżące na północy dzisiejszej Tajlandii, znajdowało się pod zarządem birmańskim i władca miasta ukrył posąg. Tu legenda spotyka się z historią, bo około 1434 roku posąg pojawił się w historycznych źródłach o królestwie Lannathai. W tym czasie miał być pokryty stiukiem, co często robiono dla ochrony szczególnie wartościowych posągów. Kiedy piorun uderzył w pagodę świątyni, fragment kamiennej osłony odpadł i część posągu odsłoniła się. Bardzo szybko oczyszczono cały posążek i początkowo myślano, że Budda został wykonany ze szmaragdu. Kiedy jednak okazało się, że w całości zrobiony jest z jadeitu - bardzo drogiego surowca - natychmiast okrzyknięto go najcenniejszym posążkiem w Tajlandii. Nazwa jednak pozostała do dzisiaj, dlatego mówimy o tej świątyni, Świątynia Szmaragdowego Buddy

Inna historia mówi, że ówczesny król Lannathai Sam Fang Kaen zapragnął ten posążek mieć w swojej stolicy w Chiang Mai, ale słonie przenoszące posąg w trzech kolejnych próbach odmówiły posłuszeństwa i zamiast do Chiang Mai kierowały się do Lampang. Władca uznał wreszcie, że to boski znak i pozostawił posąg w Lampang aż do 1468 roku, kiedy ostatecznie został przeniesiony do Chiang Mai i świątyni Wat Chedi Luang. Pozostawał tam do 1552 roku, gdy został przeniesiony do Luang Prabang, a stamtąd trafił do królestwa Lan Xang. W 1564 roku miejscowy król Setthathirath przeniósł go do nowej stolicy w Vientiane. Gdy królestwo się rozpadło w 1779 roku, późniejszy król Rama I stłumił powstanie w Vientiane i zabrał Szmaragdowego Buddę do Thonburi, a po ustanowieniu stolicy w Bangkoku ostatecznie trafił do Wat Phra Kaew. 

 

Szmaragdowy Budda spoczywa w głównym bocie świątyni na złotym cokole z baldachimem. 
Trzy razy w roku król dokonuje zmiany stroju Szmaragdowego Buddy, w zależności od pory roku. Podczas pory gorącej (marzec-maj) Budda ma na sobie przetykaną diamentami złotą szatę. Kiedy jest chłodno (listopad-luty), jego całe ubranie jest wykonane ze złota. Podczas pory deszczowej (czerwiec-październik) Budda przywdziewa złoconą szatę mnicha. Szaty na pory gorącą i deszczową zostały poświęcone przez króla Ramę I, a szaty zimowe przez króla Ramę III. Każdy strój, którego nie można zobaczyć aktualnie na posążku można obejrzeć w pawilonie Pavilion Of Regalia. Zmieniane szaty Buddy mają głębokie znaczenie symboliczne, które zapewnia dobrobyt oraz szczęście całemu państwu.

Dodam jeszcze, że posadzka kaplicy pokryta jest w całości płytkami ze srebra, zaś jej ściany interesującymi malowidłami, przedstawiającymi sceny z życia Buddy. Niestety w środku zakazane jest robienie zdjęć.

Szczegółowy plan części świątynnej znajduje się na stronie www.royalgrandpalace.th/en/discover/architecture/1 




Na koniec zwiedzania kompleksu stanęłyśmy przed Wielkim Pałacem Królewskim. Jego budowę rozpoczął król Rama I w 1782 roku. Powstawał on więc równolegle ze Świątynią Szmaragdowego Buddy i wieloma innymi budowlami nowej stolicy Syjamu. Patrząc na pałac trudno uwierzyć, że początkowo miał on konstrukcję drewnianą. Brakowało wtedy nie tylko funduszy, ale przede wszystkim surowca. Problem ten Rama I rozwiązał nakazując rozbiórkę zabudowań dawnej stolicy Ayutthaya, zniszczonej przez Birmańczyków. Robotników obowiązywał jednak bezwzględny zakaz rozbiórki pozostałości dawnych świątyń. Pozyskane w ten sposób cegły transportowano na barkach z nurtem rzeki Chao Praya.  Dzięki temu powstały m.in. murowane kompleksy Wat Pho, Wat Phra Kaew i królewskiego pałacu.
10 czerwca 1782 roku król oficjalnie zamieszkał w drewnianym pałacu, a trzy dni później odbyła się skrócona ceremonia koronacyjna i tak pojawiło na kartach historii Królestwo Rattanakosin. Przebudowa pałacu z drewnianego na murowany potrwała kilka kolejnych lat i w 1785 roku powtórzono pełną ceremonię koronacji. Zespół pałacowy rozwijał się za panowania kolejnych władców, ale najwięcej wniósł w rozbudowę król Rama V. Kamień węgielny położył Rama V w 1876 roku, a główny budynek zbudowany na osi wschód-zachód został ukończony w 1882 roku, w setną rocznicę założenia Bangkoku. Król Rama V mieszkał w tym pałacu od 1887 roku niemal do końca życia. 
Phra Thinang Chakri Maha Prasad to największy pałac na terenie całego kompleksu. Wielki Pałac posiada odmienną architekturę wyraźnie zainspirowaną wzorcami europejskimi, za wyjątkiem dachu, co sprawia iż jego cała konstrukcja jest czasem nazywana przez miejscowych obcokrajowcem w tajskim kapeluszu. Dach zwieńczony jest trzema wieżami z tajskimi iglicami zamiast trzema kopułami, jak zalecił brytyjski architekt John Clunich. 
Na parterze znajdują się pomieszczenia, które służą jako biura Straży Własnej Króla. Na piętrze, na które prowadzą zewnętrzne klatki schodowe, znajduje się foyer otoczone galeriami obrazów i prywatnymi salami audiencyjnymi w skrzydle wschodnim i zachodnim, natomiast Sala Tronowa na osi z północy na południe jest otoczona od wschodu jadalnią, a od zachodu przez sale recepcyjne. Najwyższe piętro jest zarezerwowane dla relikwii kremacyjnych w urnach Ramy IV, Ramy V, Ramy VI, Ramy VII, Ramy VIII i Ramy IX. Małe urny relikwiarzowe królowych Czwartego, Piątego i Siódmego Panowania są umieszczane razem z urnami relikwiarzowymi ich odpowiednich monarchów. Znajdują się tu również relikwie kremacyjne księcia ojca i księżniczki matki Ramy VIII i Ramy IX, a także relikwie kremacyjne dzieci byłych monarchów i ich królowych.



Szczegóły dotyczące rozmieszczenia obiektów  polecam na stronie pałacu: www.royalgrandpalace.th/en/discover/architecture/2




Metropolię przecina rzeka Menam, która stanowi istotny element transportu dla miasta i dla kraju. Po rzece kursuje także kilka linii promowych świadczących usługi dla mieszkańców i turystów.

 

  

Pływając po kanałach, mogłyśmy zobaczyć Świątynię Wat Arun, czyli Świątynię Świtu. Pełna nazwa tej świątyni brzmi Wat Arun Ratchawararam Ratchaworamahavihara. Wzdłuż rzeki Chao Phraya w kierunku Pałacu Królewskiego na jej brzegu stoi wieża. W swoim kształcie wydaje się być kolbą kukurydzy.

Świątynia pojawiła się na francuskich mapach już za czasów królestwa Ayutthaya – za panowania króla Narai (1656-1688). Po najeździe wojsk birmańskich na Ayutthaye w 1767 roku Taksin przeniósł stolicę do niewielkiej osady Thonburi. Legenda mówi, że król Taksin płynąc rzeką szukał miejsca na pałac królewski. Zachwycił się widokiem Wat Arun w promieniach wschodzącego słońca i dlatego też postanowił wybudować w tym miejscu stolicę. Świątynia nazywała się wtedy Wat Makok i miała raptem 16 metrów wysokości. Taksin wzniósł pałac z rezydencją, w granicach której znalazła się świątynia. 
 
Bezsprzecznie Wat Arun była wtedy ważnym miejscem, ale nie tylko dlatego, że stała w pobliżu pałacu królewskiego. Przechowywano tu Szmaragdowego Buddę oraz Buddę Phra Bang. W 1785 roku stolicę wraz ze Szmaragdowym Buddą przeniesiono na drugi brzeg rzeki, natomiast Budda Phra Bang powrócił do Laosu. Thonburi jest dzisiaj dzielnicą Bangkoku.
Król Rama II nie zapomniał o Wat Arun i nakazał remont świątyni. Prawdopodobnie sam wyrzeźbił portret Buddy w Ubosot (sali święceń). Podczas remontów, do których rękę przyłożyli także Rama III, IV i V zbudowano prang. Symbolizuje ona świętą górę Meru, która dla hindusów jest centrum wszechświata. Wyłożona jest muszlami i kawałkami porcelany przywożonymi z Chin jako balast dla pustych statków. Promienie wschodzącego słońca odbijają się od niej, dlatego świątynię nazywano  Świątynią Świtu.






Bangkok
Baiyoke Sky - Khao San Road -
- Wat Traimit (Świątynia Złotego Buddy) - Wat Pho (Świątynia Leżącego /Odpoczywającego Buddy) -
- Wat Phra Kaew (Świątynia Szmaragdowego Buddy) - Wielki Pałac Królewski 
Wat Arun (Świątynia Świtu)